We leven in een tijd van grote maatschappelijke opgaven, waaronder klimaatverandering, woningtekorten, toenemende armoede en personeelstekorten in diverse sectoren, ook bij de overheid. Deze tijd vraagt om een overheid die zich opstelt als een bondgenoot van de samenleving, die betrouwbaar is en die samen met wetenschappers, bedrijven en burgers aan oplossingen werkt. Er is behoefte aan een overheid die haar oor te luisteren legt bij burgers, maatschappelijke organisaties, particulieren en private sectoren. Alleen in dialoog met de samenleving vergroot de overheid haar transparantie, slagvaardigheid en oplossend vermogen, en creëert zij draagvlak voor de gekozen oplossingen.
We spreken van arbeidsbesparende oplossingen wanneer menselijke handelingen (deels) worden geautomatiseerd en tot een versimpeling van workflows en procedures kunnen leiden. De besparing van menselijke handelingen kan zowel aan de kant van de gebruiker of de dienstverlener. Er is nog veel onduidelijk rond de daadwerkelijke arbeidsbesparing middels digitale oplossingen. Als we de overheid willen transformeren van reactief naar responsief, is meer onderzoek nodig naar de kansen en risico’s die arbeidsbesparende oplossingen kunnen bieden. Met behulp van prototypes kunnen we sneller leren over de kansen en risico’s, en starten met de stapsgewijze toepassing van arbeidsbesparende oplossingen.
Bouwend op de samenwerking tot dusver heeft het team Informatiehuishouding binnen het I-Partnerschap aan Digicampus gevraagd onderzoek te doen op het snijvlak van arbeidsbesparende technologieën voor een responsieve overheid. In de aanpak staat de samenwerking tussen publieke organisaties met kennisinstellingen (universiteiten, hogescholen en mbo’s) en marktpartijen (die technologie leveren voor het prototype) centraal. Het doel is om uiteindelijk drie casussen met een looptijd van een jaar te doorlopen, om zo te werken aan meer kennisopbouw en kennisinstroom bij het Rijk. Per casus zal het onderzoek ingedeeld worden in drie fases:
- Achterhalen van de pijn van personeelstekorten in relatie tot responsieve overheid en arbeidsgerelateerde oplossingen;
- Co-creatie van prototypen van arbeidsbesparende technologieën/oplossingen;
- Experimenteren: welke kansen en risico’s zien we voor de toepassing en opschaling?
