Het EU-project ‘Improving Civic Participation with Emerging Tech’ heeft als doel vertegenwoordigers van Portugal, Nederland, en Spanje te helpen bij het verbeteren van burgerparticipatie door inzet van nieuwe technologieën in de oveheidscontext. Het project is onderdeel van Technical Support Instrument (TSI), een EU-programma dat op maat gemaakte technische expertise biedt aan EU-lidstaten voor het ontwerpen en uitvoeren van hervormingen. Het project vindt in opdracht plaats van DG Reform en wordt begeleid door Organisation for Economic Co-operation and Development / Observatory for Public Sector Innovation (OECD/OPSI). OECD/OPSI verkent de bestaande en potentiële mogelijkheden voor burgerparticipatie door opkomende technologieën en zorgt voor kennisuitwisseling tussen de landen. Het project is gestart in november 2023 met een voorziene looptijd van 20 maanden.
Technical Support Instrument
TSI
Doel van TSI-project
Het doel van het project is om de potentiële voordelen en uitdagingen van het gebruik van opkomende technologieën voor innovatieve burgerparticipatie te verkennen en burgerparticipatie te bevorderen. Het identificeert en selecteert participatie uitdagingen in de deelnemende landen die met innovatieve manieren aangepakt kunnen worden. Het project zoekt via co-creatie naar innovatieve oplossingen met opkomende technologie voor de participatie uitdagingen. Het project activeert het ecosysteem en levert een roadmap voor de toekomst op.
Burgerparticipatie
Het rapport van de OECD over Innovatieve Burgerparticipatie en Nieuwe Democratische Instellingen benadrukt dat betrokkenheid van burgers bij openbare besluitvorming de volgende positieve effecten heeft:
- Betere beleidsresultaten
- De institutionele legitimiteit verbeteren
- Het publieke vertrouwen versterken
- Integriteit bevorderen
- Polarisatie en desinformatie tegengaan
Opkomende technologieën
Opkomende technologieën, zoals AI, VR/AR, Blockchain en digital twins, zouden uitdagingen kunnen aanpakken die de reikwijdte en effectiviteit van burgerparticipatie hebben beperkt, zoals inclusie en het verstrekken van informatie. Ze brengen echter ook risico’s met zich mee, zoals:
- Het mogelijk maken en verspreiden van mis- en desinformatie
- Het creëren van nieuwe vormen van ongelijkheid (bijvoorbeeld de digitale kloof)
Partners en vertegenwoordigers Spanje & Portugal
- Spanje: Instituto Nacional de Administración Pública (INAP/LIP)
- Portugal: AMA – Agência para a Modernização Administrativa
- Portugal: Lab X
- EU: DG Reform
- OECD/OPSI
- Ministerie van Economische Zaken
In Nederland zijn participatie uitdagingen aangeleverd door ministerie van BZK, ministerie van IenW, Provincie Zuid-Holland, gemeente Amsterdam, gemeente Den Haag
Rol van Digicampus
Digicampus is de vertegenwoordiger van Nederland in het project ‘Improving Civic Participation with Emerging Tech en het contactpunt voor de OECD/OPSI. Digicampus versterkt de OECD/OPSI met expertise, netwerk en meeting spaces. Digicampus heeft daarnaast een ecosysteem mapping uitgevoerd van relevante stakeholders binnen de quadruple helix op nationaal niveau. Dit deed Digicampus met online enquêtes, interactieve workshops en diepgaande interviews met diverse experts vanuit markt, wetenschap, burgerdomein en overheid. Het doel hiervan was inzicht te krijgen in wie de relevante actoren zijn, wat hun onderlinge verbindingen zijn, en welke barrières en bevorderende factoren er zijn voor waardecreatie binnen het Nederlandse ecosysteem.
Resultaten
Het project bestaat uit de volgende componenten:
- State-of-the-art rapport dat het gebruik van opkomende technologieën op het gebied van burgerparticipatie en betrokkenheid van stakeholders onderzoekt. Publicatie in december 2024
- Systemische mapping van nationale en internationale stakeholders die bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe oplossingen voor burgerparticipatie. Publicatie in december 2024.
- Co-creatie evenementen om verschillende quadruple helix stakeholders te stimuleren om samen te werken aan het ontwerpen en ontwikkelen van oplossingen voor burgerparticipatie-uitdagingen, gekozen door elk land. Het project levert eerste prototypes op tijdens een bootcamp eind februari 2025
- Technische eisenbeschrijvingen en implementatie roadmaps voor de verdere ontwikkeling van prototype-oplossingen en het ecosysteem in de verschillende landen.
Extra informatie
Slimme, duurzame en sociaal verantwoorde hervormingen dragen bij aan het versterken van de veerkracht van onze economieën en samenlevingen. Het Technical Support Instrument biedt lidstaten een unieke dienst om hen te helpen met hervormingsuitdagingen. De ondersteuning kan bijvoorbeeld bestaan uit strategisch en juridisch advies, studies, trainingen en bezoeken van experts ter plaatse. Het kan elke fase van het hervormingsproces dekken, van voorbereiding en ontwerp tot ontwikkeling en uitvoering van de hervormingen. De technische ondersteuning wordt geboden in een breed scala aan beleidsgebieden. Deze gebieden zijn onder andere klimaatactie, de digitale transitie en gezondheidszorg.
EU-lidstaten kunnen technische ondersteuning aanvragen onder het TSI om:
- hervormingen uit te voeren die de veerkracht vergroten in het kader van het EU-economisch bestuur, zoals hervormingen voortvloeiend uit landenspecifieke aanbevelingen onder het Europees Semester en uit de uitvoering van EU-wetgeving;
- nationale herstelplannen en vergroting van veerkracht voor te bereiden, aan te passen, uit te voeren en te herzien onder de Recovery and Resilience Facility;
- economische aanpassingsprogramma’s uit te voeren;
- hervormingen uit te voeren op eigen initiatief
De pagina over het Technical Support Instrument op de website van de Europese Commissie.
De Nederland factsheet van het Technical Support Instrument.
Webpagina over het project Emerging Technologies for Civic Participation op de site van OECD-OPSI.
Giulietta Marani
Giulietta Marani is de coördinerend vertegenwoordiger van Nederland bij dit TSI-project en de contactpersoon vanuit Digicampus.