“Een digitale samenleving biedt kansen als het gaat om vernieuwingen in bijvoorbeeld de zorg of de publieke dienstverlening, maar roept ook ethische vragen op over privacy van mensen. Het is belangrijk dat wij dit soort opgaven meer en meer in een brede samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven, wetenschap en maatschappelijke partners kunnen en willen aanpakken,” geeft Marjan Hammersma aan in het voorwoord van de nieuwe Digicampus publicatie ‘Innoveren met de wetenschap’.
Dat is precies wat Digicampus voor de publieke dienstverlening probeert te doen. Giulietta Marani, programmadirecteur Digicampus: “In onze eerdere publicatie ‘Innoveren over grenzen heen’ schreven we al over verschillende randvoorwaarden voor succes van dit soort collaboratieve innovatie. Denk aan investeren in common ground, in formele en informele structuren, in solidariteit en eerlijkheid, in onafhankelijkheid. In deze nieuwe bundel bouwen wij hierop door, maar verleggen we de focus naar het verzamelen van inzichten uit de wetenschap en het onderzoeken op welke manier de wetenschap het beste kan bijdragen.”
Vanuit Digicampus interviewden Bas Oude Luttighuis, Giulietta Marani en Nitesh Bharosa hiervoor veertien hoogleraren uit heel Nederland. In de publicatie ‘Innoveren met de wetenschap’ delen de hoogleraren vanuit verschillende expertises hun inzichten en visies op het onderwerp collaboratieve innovatie binnen de publieke dienstverlening en de rol van de wetenschap daarbij.
Veel kennis zit opgesloten in boeken en tijdschriften, die vooral gelezen worden door wetenschappers. Door deze kennis te ontsluiten, te vertalen, te verrijken en in te brengen kunnen wetenschappers fungeren als smeerolie voor de verschillende partijen om samen verder te komen
Nitesh Bharosa, hoogleraar GovTech en academic director Digicampus: “Innovatie kent een grote mate van onzekerheid. Deze onzekerheid zit deels in de kwaliteit (kan het?) en de legitimiteit van innovatieve oplossingen (mag het?), en deels in het proces: willen we het en hoe komen we er? En dit binnen een setting waarin de belangen van verschillende partijen kunnen verschillen en er een gebrek is aan vertrouwen (bijvoorbeeld in marktpartijen). Tegelijkertijd hebben we mondiaal gezien veel beproefde kennis tot onze beschikking waarmee we door die onzekerheid kunnen navigeren. Veel van deze kennis zit opgesloten in boeken en tijdschriften, die vooral gelezen worden door wetenschappers. Door deze kennis te ontsluiten, te vertalen, te verrijken en in te brengen kunnen wetenschappers fungeren als smeerolie voor de verschillende onderdelen om samen verder te komen.”
Naast onder andere het leveren, borgen en valoriseren van kennis, kan de wetenschap als onafhankelijke en kritische partij bruggen slaan tussen zowel verschillende partijen als verschillende disciplines.
Giulietta beaamt en vult aan: “Naast onder andere het leveren, borgen en valoriseren van kennis, kan de wetenschap als onafhankelijke en kritische partij bruggen slaan tussen zowel verschillende partijen (overheid, markt en gebruikersgroepen) als verschillende disciplines (informatietechnologie, bestuur en beleid, wetgeving, businessmodellen en ethiek). In mijn ogen is de wetenschap ook de partij die bij collaboratieve innovatie de blik op de lange-termijn houdt en de nieuwe generatie betrekt via inzet van studenten en jonge onderzoekers”.
Ook de geïnterviewden hoogleraren zien het belang van collaboratieve innovatie en herkennen de rol die de wetenschap daarbij kan spelen. Ze roepen alle stakeholders – overheid, markt, wetenschap en burgers/gebruikers – dan ook op om samen te werken. Ze leggen hierbij de nadruk op: het waarborgen van het publieke belang en publieke waarden binnen innovatietrajecten, kennisontwikkeling en duurzaamheid binnen samenwerkingen en experimenten, de balans tussen regulering, facilitering en stimulering vanuit de overheid, het investeren in een blijvende kennisinfrastructuur en het vinden van de juiste sturingsmechanismen.
Wij hopen dat deze verzameling van inzichten jullie zullen helpen én inspireren om ook bij te dragen aan de ontwikkeling van de publieke diensten van de toekomst. We wensen je veel leesplezier en horen graag wat jou inspireert, welke ervaringen en tips jij hebt en welke vragen je nog beantwoord wilt zien.