Goede informatiehuishouding vraagt niet alleen om technische en digitale kennis, maar ook om goed omgaan met informatie, het maatschappelijk belang hiervan en een goede sturing en naleving. Digicampus coördineert drie multidisciplinaire onderzoeken Informatiehuishouding. Deze raken alle drie de missies van Digicampus: Burgers meer regie te geven op data, Interactie met de overheid makkelijker maken en De overheid een sterke datapartner maken.
Programma: Informatiehuishouding
Informatiehuishouding
Doel van het programma Informatiehuishouding
In samenwerking met I–Partnerschap coördineert Digicampus in samenwerking met verschillende stakeholders drie onderzoeken die aansluiten op de programma’s Open overheid en Open op Orde. Binnen deze onderzoeken ligt de nadruk op kernwaarden als transparantie, participatie door burgers en maatschappelijke actoren en meer regie op eigen data en identiteit. De onderzoeken vullen elkaar aan en vormen tezamen een veelzijdig beeld op de transformatie van de informatiehuishouding.
Projecten
Onderzoek Open overheid: maatschappelijke informatiebehoefte voor actieve openbaarmaking
Samen met Populytics en de TU Delft voert Digicampus een onderzoek uit naar de informatiebehoefte van burgers. We ontwikkelen een participatieve waarde evaluatie (PWE) waarmee burgers de minister of staatssecretaris kunnen raadplegen over de dilemma’s van actieve openbaarmaking van overheidsinformatie. Digicampus faciliteert een focusgroep ter evaluatie van het PWE met verschillende maatschappelijke stakeholders uit de multiple helix. Zie daarvoor ook dit LinkedIn-bericht van Digicampus.
Deze focusgroep valideert het ontwerp voor de PWE die wordt uitgezet onder een groep van 2000 respondenten. De uitkomsten worden verwerkt in een adviesrapport dat wordt gepresenteerd tijdens een I-partnerschap conferentie. De uitkomsten van het onderzoek moeten duidelijk maken wat voor soort informatie burgers, journalisten en onderzoekers behoefte aan hebben en hoe deze informatie het best openbaar kunnen worden gemaakt. Aan de hand van deze resultaten kan onderscheid gemaakt worden welke informatie categorieën kunnen worden onderscheiden die met voorrang openbaar gemaakt zouden moeten worden.
Onderzoek Open by Design: Groeimodel voor gebruiker-georiënteerde actieve openbaarmaking
Er zijn de afgelopen jaren vele wetten, programma’s en pilots over het ‘open by design’ principe uitgevoerd. Actieve openbaarmaking wordt daarbij gepresenteerd als een oplossing die de transparantie van de overheid verbeterd en de druk van passieve openbaarmaking in de vorm van WOO verzoeken moet verminderen. Digicampus onderzoekt hoe actieve openbaarmaking reeds wordt toegepast in de werkprocessen binnen verschillende lagen van de overheid.
Het onderzoek start met een verkenning van de barrières en oplossingen voor actieve openbaarmaking en geeft de aanzet voor ontwikkeling van een gebruiker-georiënteerd groeimodel voor actieve openbaarmaking. Daartoe worden casus-specifieke workshops georganiseerd waarin technische, organisatorische en juridische barrières voor actieve openbaarmaking worden verkend en wordt gezocht naar oplossingen die betrekking hebben tot de architectuur van de informatiehuishouding. In deze workshops en in expertinterviews worden multiple helix stakeholders betrokken om actieve openbaarmaking vanuit verschillende perspectieven te belichten.
Onderzoek Proactieve dienstverlening
De Nederlandse overheid kan mensen meer ontzorgen door diensten proactief aan te bieden. Het realiseren van proactieve dienstverlening vereist een integraal perspectief op informatiehuishouding waarin processen, systemen en mensen op elkaar zijn afgestemd en de veiligheid en privacy van gegevens worden gewaarborgd. Hiertoe onderzoekt Digicampus wat de randvoorwaarden voor proactieve dienstverlening zijn, gezien vanuit de informatiehuishouding. Met andere woorden: wat moet er op zijn minst geregeld zijn in de informatiehuishouding om proactieve diensten te verlenen? Daarbij kan gedacht worden aan waarden zoals transparantie, interoperabiliteit, en veiligheid. De randvoorwaarden worden ontwikkeld en zullen binnen een werkgroep worden getoetst.
Ook op juridisch vlak heeft proactieve dienstverlening implicaties: Wie is er aansprakelijk als iemand een dienst krijgt waar hij geen recht op heeft? Wat valt daar over te zeggen, en wat moet daar juridisch over vastgelegd worden? Zeker als het om GovTech-oplossingen gaat zijn dergelijke kwesties heel belangrijk. Om tot passende antwoorden en oplossingen te komen wordt een werkgroep aansprakelijkheid opgezet.